Het feit dat sommigen onder ons niet zo begaafd zijn in tellen en rekenen, heeft misschien niks te maken met het ontbreken van een wiskundeknobbel. Onderzoeken suggereren dat het wel eens kan liggen aan de taal waarin we hebben leren tellen. En die taal is niet altijd even logisch. Europese talen zijn benadeeld ten opzichte van Aziatische talen. En in het Nederlands? Daar is leren tellen nog een tikje ingewikkelder. “Al hoeft het niet allemaal een nadeel te zijn”, zegt wiskundige Dirk Huylebrouck.
Bijna alle hedendaagse culturen gebruiken een decimaal systeem, met als basis 10, om te tellen. Dat systeem ordent de cijfers 0 tot en met 9 in eenheden, tientallen, honderdtallen, enzovoort. De meest logische manier van tellen gebruikt woorden die die decimale structuur weerspiegelen en heeft regelmatige, duidelijke regels. Maar heel wat talen, vooral Europese, zijn ingewikkeld en warrig als het gaat om taal geven aan rekenen.
We nemen als voorbeeld het getal 92. In de meest logische manier van tellen omschrijf je dat taalkundig als “9 maal 10 plus 2”. Maar hoe gaat het in de praktijk?
- Frans: “92” is “quatre-vingt-douze”, oftewel “4 keer 20 plus 12”
- Deens: “92” is “tooghalvems”, waar “halvems”, wat “90” betekent, een afkorting is van het Oud-Noorse “halvfemsindstyve”, “4,5 keer 20”
- Nederlands: “92” is “tweeënnegentig”, we lezen dus van rechts naar links, eerst de eenheid, “2”, en dan pas de tientallen, “90”, terwijl we het in het getalbeeld andersom zien.
In Aziatische talen, zoals het Mandarijn Chinees, het Japans en het Koreaans, is de relatie dan weer veel duidelijker. In Mandarijn Chinees bijvoorbeeld is “92” geschreven als “jiǔ shí èr”, wat zich letterlijk laat vertalen als “9 keer 10 plus 2”. Hier is de logica dus wel duidelijk. Psychologen noemen een systeem als dit transparant omdat er een duidelijke, consequente link is tussen de getallen en hun naam.
Lees meer op: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/11/23/als-we-niet-goed-kunnen-tellen-ligt-dat-dan-aan-onze-taal/